Parabenler: ne yaparlar, güvenlik sorunları ve alternatifleri
Cilt ürünlerinde kullanılan parabenler, ürünlerde küf ve bakteri oluşumunu engeller. Parabenlerin birçok cilt bakımı ve kozmetik ürününün içerik listesinde yer aldığı biliniyor.
Parabenler: ne yaparlar?
Parabenler genel olarak kozmetik sektöründe kullanılan ve ürünlerin bozulmasını önleyen koruyucu maddeler olarak biliniyor. Ürün tek tür veya birden fazla türde paraben içeriği içerebilir.
Parabenlerle birlikte kullanılan koruyucuların, ürünü farklı mikrop ve bakterilerden koruyucu etki gösterdiği bilinmektedir. Antimikrobiyal özelliğe sahip olan parabenler gıdalarda, kozmetiklerde, ilaçlarda ve deterjanlarda yaygın olarak kullanılmaktadır.
etilparaben,
Butilparaben,
Metilparaben,
İzobütilparaben,
Propilparaben en sık kullanılan paraben olarak ifade edilebilir.
Güvenlik kaygıları ve alternatifler
Parabenler her ne kadar kimyasal koruyucu olarak kullanılsa da zehirli ve toksik özelliklere sahip olduğu söylenebilir. Cilt ürünlerinde kullanıldığı bilinen parabenlerin cildi hassaslaştırıp alerjik reaksiyonlara neden olması da mümkündür. Aynı zamanda cilt hassasiyetinden dolayı tahrişe ve alerjik reaksiyonlara neden olabilir. Egzama ve benzeri cilt hastalıklarına neden olabileceği söylenebilir.
Parabenler ksenoöstrojenler olarak kabul edilir. Kullanılan bu kimyasalların vücuttaki östrojen hormonunu taklit eden bir etkiye sahip olduğu söylenebilir. Vücuttaki östrojen reseptörlerine etki eden parabenler aynı zamanda meme kanserinin gelişmesine yol açan bir etkiye de neden olabiliyor. Parabenlerin özellikle meme kanseri hastalarının meme dokularında mevcut olduğu tespit edilmiştir. Paraben içeren koltuk altı deodorantlarının kullanımının da meme kanseri görülme sıklığı ile ilişkili olduğu söylenebilir.
Ultraviyole ışınlara maruz kalmak da hücre hasarını artırıcı etkiye sahip olabilir. Bu durumun cilt kanserine yol açabileceği söylenebilir. Olası zararları göz önüne alındığında cilt bakımı ve kozmetik markalarında paraben içermeyen ürünlerin kullanılması tercih edilir.
Parabenlerin zararlı etkileri nelerdir?
Bazı parabenler bitkilerde de doğal olarak bulunur. Ancak kozmetik ürünlerde kullanılan parabenler maliyetinin düşük olması nedeniyle sentetik olarak üretiliyor. Yapay olarak üretilen parabenlerin insan sağlığını olumsuz etkilediği ve bazı rahatsızlıklara neden olduğu biliniyor.
Meme kanseri hücrelerinin büyümesini hızlandırıcı etkiye sahiptirler.
Vücutta hormon üretimi engellenir.
Üreme sistemi üzerinde zararlı etkisi vardır.
Erkeklerde sperm sayısını azaltıcı etkisi vardır.
Erken doğum riskini artırır.
Kadınlarda doğurganlığı azaltır.
Erkeklerde testosteron seviyesini azaltan bir özelliğe sahiptir.
Adet döngüsüne olumsuz etki yaptığı söylenebilir.
Parabenler birçok kozmetik üründe, ilaçlarda, ağrı kesicilerde, tıraş jellerinde, şampuanlarda, nemlendiricilerde, diş macunlarında, güneş kremlerinde, şekerlerde ve daha birçok üründe bulunmaktadır.